Khi ăn uống mùa hè cần chú ý chọn các loại thực phẩm có công dụng thanh nhiệt giải thử, ích khí dưỡng âm, sinh tân chỉ khát.

Xin giới thiệu một số dược thiện thông dụng:
Đậu xanh: Vị ngọt, tính mát, có công năng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thử trừ phiền, là một trong những loại thực phẩm tuyệt vời cho mùa hè. Về mùa hè, dân gian thường dùng đậu xanh dưới dạng nấu cháo, nấu chè hoặc ủ thành giá đỗ ăn rất mát và bổ.
Bạch biển đậu: Vị ngọt, tính bình, có công dụng thanh thử hóa thấp, kiện tỳ, ích khí, là loại thực phẩm đặc biệt tốt cho những tháng cuối mùa hạ và đầu mùa thu. Nhà bác học Lý Thời Trân cho rằng biểu đậu có thể “chỉ tiết tả, thanh thử, hoãn tỳ vị, trừ thấp nhiệt, chỉ tiêu khát” (cẩm tiêu chảy, thanh thử nhiệt, làm ấm tỳ vị, trừ thấp nhiệt và làm hết chứng tiêu khát).
Dưa hấu: Vị ngọt tính lạnh, có công dụng thanh nhiệt giải thử, trừ phiền chỉ khát rất tốt. Đặc biệt, vỏ của quả dưa hấu, còn gọi là tây qua bì, cũng là một vị thuốc có công dụng thanh nhiệt giải thử, sinh tân chỉ khát, thường được dân gian dùng dưới dạng sắc, hãm uống thay trà hoặc chế thành các món nộm ăn khá ngon.
Mướp đắng: Vị đắng, tính hàn, có công dụng thanh hỏa tiêu thử, minh mục giải nhiệt, dùng làm đồ ăn thức uống vào mùa hè rất tốt. Người ta thường dùng mướp đắng dưới dạng ăn sống, luộc, xào với trứng, nhồi thịt băm hoặc thái phiến, phơi khô, hãm uống thay trà.
Bí đao: Vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt tiêu thử, sinh tân chỉ khát, là một loại quả làm rau và làm đồ giải khát rất được ưa chuộng trong mùa hè. Dân gian thường dùng bí đao để nấu các món canh thanh nhiệt, giải nhiệt hoặc rửa sạch rồi ép lấy nước uống. Thậm chí, vỏ bí đao cũng có tác dụng giải nhiệt, nhiều phương thuốc dân gian đã dùng vỏ bí đao cùng với vỏ dưa hấu sắc lấy nước uống thay trà.
Dưa chuột: Vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt giải thử, sinh tân chỉ khát, lợi tiểu tiện, là một trong những loại quả được dùng rất phổ biến ở nhiều nơi trong mùa hè dưới dạng ăn sống, làm nộm, chế thành dưa góp hoặc dưa muối cả quả (loại dưa chuột bao tử). Dưa chuột có thể xào với một số loại thịt thành những món ăn khá hấp dẫn.
Củ đậu: Vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh thử giải nhiệt, sinh tân chỉ khát, giải rượu rất tốt. Người ta thường dùng củ đậu để ăn sống, làm nộm, nấu canh, xào với thịt hoặc rửa sạch ép lấy nước uống giải khát.
Rau dền: Vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt giải thử, bổ khí trừ phiền, minh mục hoạt thai, lợi đại tiểu tràng. Đây là một loại rau không những có khả năng thanh nhiệt giải thử rất tốt mà trong thành phần còn chứa rất nhiều sắt, Calci, sinh tố C và đặc biệt là lysine rất cần cho quá trình sinh trưởng phát dục của thanh thiếu niên.
Rau cần: Vị ngọt mặn, tính hàn, có công dụng thanh nhiệt lợi niệu, hóa đàm, nhuyễn kiên, tán kết, là loại rau lý tưởng trong mùa hè cho những người bị vữa xơ động mạch, tăng huyết áp và bệnh lý tuyến giáp trạng.
Ngó sen: Vị ngọt, tính hàn, có công dụng thanh nhiệt lương huyết, sinh tân, chỉ khát, giải thử trừ phiền, là một trong những loại thực phẩm lý tưởng trong mùa hè. Dân gian thường dùng ngó sen dưới dạng sắc uống thay trà, làm nộm hoặc rửa sạch rồi ép lấy nước uống.
Nấm rơm: Vị ngọt, tính hàn, có giá trị dinh dưỡng rất cao, hàm chứa nhiều chất đạm, sinh tố C và các axit amin rất cần thiết cho cơ thể, có công dụng bồi bổ và thanh nhiệt tiêu thử. Đây là thực phẩm lý tưởng trong mùa hè cho những người bị tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và các bệnh lý gan mật.
Mía: Vị ngọt, tính hàn, có công dụng giải nhiệt sinh tân, nhuận táo tư âm, dùng rất tốt trong mùa hè để phòng chống các chứng bệnh viêm nhiệt có biểu hiện miệng khô họng khát, sốt cao mất nước, tiểu tiện sẻn đỏ, đại tiện táo… Dân gian thường dùng dưới dạng ăn sống, ép hoặc sắc lấy nước uống thay trà giải khát. Cổ nhân mệnh danh mía là “Thiên sinh Phục mạch ẩm”, nghĩa là có tác dụng như một bài thuốc cổ có tên là Phục mạch ẩm.
Lê: Vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt nhuận táo, sinh tân chỉ khát.
Quả dâu: Vị ngọt, tính hàn, có công dụng bổ can ích thận, tư âm dưỡng huyết, minh mục nhuận tràng, làm đen râu tóc. Đây là một loại quả nên dùng nhiều trong mùa hè dưới dạng siro dâu làm nước giải khát, trà dâu hoặc chế thành mứt dâu.
Nho: Vị ngọt chua, tính bình, có công dụng bổ khí huyết, sinh tân dịch, kiện tỳ khai vị, cường tráng gân cốt, là một trong những loại quả chứa rất nhiều nước, có khả năng thanh nhiệt, trừ phiền, giải khát trong mùa hè rất tốt.
Ngoài ra, trong mùa hè còn nên trọng dụng một số thực phẩm khác như mướp, cải cúc, xích tiểu đậu, đậu tương, củ cải, súp lơ, rau đay, mùng tơi, cà chua, cam, quýt, chuối tiêu, trám, táo tây, bạc hà, kỷ tử, kim ngân hoa, cúc hoa, bàng đại hải, quyết minh tử, thịt vịt, cua, ốc, hến, trai, sò, ngao… Nên tránh hoặc hạn chế dùng các thực phẩm như thịt dê, thịt chó, thịt hoẵng, thịt chim sẻ, long nhãn, vải, hẹ, hành tây, hạt tiêu, nhục quế, gừng, đại hồi, lạc rang, rượu trắng…
Theo SKDS